Translate

Thứ Ba, 17 tháng 3, 2020

bài thơ do tản đà viết cho trẻ em lên 6 tuổi năm 1919


LÊN SÁU

sách quốc ngữ_ chữ nước ta
con cái nhà _ đều phải học
miệng thì đọc _ tai thì nghe
đừng ngủ nhè _ chớ láu táu
con lên sáu _ đang vỡ lòng
học cho thông _ thầy khỏi mắng .

trong trời đất _ nhất là người
ở trên đời _ hơn giống vật
con bé thật_ chưa biết gì
còn ngu si _ phải dạy bảo
cho biết đạo _ mới nên thân
sau lớn dần_ con sẽ khá

ai đẻ ta _ cha cùng mẹ
bồng lại bế _ thương và yêu
ơn nhường bao _ con phải ngẫm
áo mặc ấm_ mẹ may cho
cơm ăn no _ cha kiếm hộ
cha mẹ đó _ là hai thân


con còn nhỏ _ có mẹ cha
lúc vào ra _ được vui vẻ
con còn bé _ mẹ hay chiều
thấy mẹ yêu _ chớ làm nũng
đã đi học _ phải cho ngoan
hay quấy càn _là chẳng hiếu.

con còn bé _ mẹ hay lo
ăn muốn cho _ lại sợ độc
con ốm nhọc _ mẹ lo thương
tìm thuốc thang _ che nắng gió
con nghĩ đó _ sao cho ngoan
hay ăn càn _ là chẳng hiếu .


anh em ruột _ một mẹ cha
mẹ đẻ ra _ trước sau đó
cùng máu mủ _ như tay chân
nên yêu thân _ chớ gân tị
em coi chị _ cũng như anh
trước là tình _ sau có lễ

người trong họ _ tổ sinh ra
ông đến cha _ bác cùng chú
họ nội đó _ là tông chi
cậu và dì _ về họ mẹ
con còn bé _ nên dạy qua
còn họ xa _ sau mới biết

người trong họ _ có bề trên
lạ hay quen _ đều phải kính
có khách đến _ không được đùa
ai cho quà _ đừng lấy vội
ông bà gọi _ phải dạ thưa
phàm người nhà _ không được hỗn

con bé dại _ phải vui chơi
muốn ra người _ phải chăm học
miệng đang đọc _ đừng trông ngang
học dỡ dang _ đừng có chán
học có bạn _ con dễ hay
mến trọng thầy _ học chóng biết

dạy con biết_ phép vệ sinh
ăn quả xanh _ khó tiêu hoá
uống nước lã _ có nhiều sâu
áo mặc lâu_ sinh ghẻ lở
mặt không rửa _ sinh u mê
đang mùa hè _ càng phải giữ

các giống vật_ thật là nhiều
như con hươu _ ở rừng cỏ
như con chó _ nuôi giữ nhà
con ba ba _ loài máu lạnh
loài có cánh _ như chim câu
còn loài sâu_ như bọ róm

cây và cỏ _ có khác loài
trông bề ngoài _ cũng dễ biết
như cây mít _ có nhiều cành
lúa..cỏ gianh _ có từng đốt ,
còn trong ruột _ lại khác nhau ,
vài năm sau _ con biết kỹ ,

đá bờ sông _ không sống chết
không có biết _ không có ăn
không người lăn _ cứ nằm đây
như đá cuội _ như đá xanh
như mảnh sành _ như đất thó
các vật đó _ theo loài kim

các loài kim _ tìm ở đất
nhất là sắt _ nhì là đồng
làm đồ dùng _ khắp trông nước
như vàng bạc _ càng quý hơn
đúc làm tiền _để mua bán
ai có vạn _ là người giàu

vốn xưa là _ nhà hồng lạc
nay tên nước _ gọi việt nam
bốn nghìn năm _ ngày mở rộng
nam và bắc _ ấy hai miền
tuy khác tên _ đất vẫn một
lào, miên , việt _ là đông dương

đầu trị nước _ đức kinh dương
truyền hùng vương _ mười tám chúa
qua mấy họ _ quân tàu sang
vua đinh hoàng _ khai nghiệp đế
trải đinh , lý _ đến trần , lê
nay nước ta _ là nước việt

chữ nước ta _ ta phải học
cho trí óc _ ngày mở mang
muốn vẻ vang _ phải làm lụng
đừng lêu lỏng _ mà hư thân
nước đang cần _ người tài giỏi
có học hỏi _ để tiến nhanh

vừa ích mình _ vừa lợi nước
chớ lùi bước _ là kẻ hèn.

          (   nghiêm hàm ấn quán xuất bản 1924 )



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét